Бекет ата жер асты мешіті
Бекет Мырзағұлұлы (1750-1813) Маңғыстау, Үстірт, Атырауды мекендеген Адай тегінен шыққан данасы. Туған жері қазіргі Атырау облысының Жылыой ауданының, Ақкиіз тоғай ауылы. Жаугершіліктің тоқтап, елінде бейбітшілік орнағанын, көршілес халықтармен бейбіт қарым- қатынас құруды армандаған Бекет діни-ағартушылық жолды түсіп, Хиуаға медрессеге оқуға аттанады. Шерғазы медресесінде атақты Бақыржан қажыдан дәріс алған Бекет еліне қайтып, ұстазының ісін жалғастырып жер жерден жер асты мешітін салған. Қаранғы халқының дінге, білімге көзін ашып, мәдениеттің өркендеуіне, болашаққа жол ашуға себеп туғызған. Бекет атаның өмірінің соңғы кезінде тұрғызған мешіті Маңғыстау облысының Қарақия ауданы, Жаңаөзен қаласынан оңтүстік шығыс бағытта 180 км, Сенек ауылынан солтүстік шығыс бағытта 85 км қашықтықты орналасқан. Мешіт табиғаты оте көркем Оғыланды жеріндегі ақ бор тасты тау шатқалының терең орта қабатынан ойып жасалған. Мешіт 4 бөлмеден тұрады, төргі бөлмеде көшетті сырық ағашы бар. Ол пайғамбар жасына келіп қайтыс болған. Бекет ата жер асты мешіті оның сәулеткерлігінің куәсі, халық құрмет тұтатын әулиелі орын деп саналады. Жер асты ғимараты маңында кезінде Бекет ата бұлақты құдықтар бар, қыр басынан ғимаратқа дейін қиялап түсетін жалғыз аяқ жол сақталған. Күні бүгінге дейін дүниенің әр түкпірінен жандарына шипа, көңілдеріне медеу іздеп келген халық осы көшетті орынға көптеп келуде. Мешітке 1999 – 2000ж Маңғыстау реставрацияға күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізді, зиярат етушілер дамылдайтын көлемі үлкен мешіті бар кешен тұрғызылды.
Ескі Бейнеуде де Бекет ата жер асты мешіті Бейнеуден оңтүстік бағытта 20 км қашықтақтағы тау мүйісінен ойып жасалған. Бекет ата қазақ халқының ағартушысы ретінде бірнеше бала оқытатын мешіттер тұрғызған. Ерлерін жоқтаған ел кезінде Бекет батыр туралы жырлар шығарған, қазіргі кезде де Маңғыстау туралы жазылған еңбектер атаның атымен басталып, әулие Бекет – атаның рухына арналады. Қиналғанда демеп, адасқанға жол сілтеп, қорыққанды қорғаған бұл ғажайып жанның өнегелі өмірі ерекше қасиеті, игі істеріне халқы сүйсініп пір Бекет атады. Ұрпақтары оның атын ұран етті.
Бекет ата пайғамбарымыздың сүннетін көзінің қарашығындай сақтаушы және оны таратушы, мұсылман қауымы ішіндегі ұлы шайхылардың бірі. Пір Атадан мұраға қалған екі аса таяқтың барлығы белгілі. Оның бірі өз кіндігінен тараған Маңғыстауда тұратын Бердіхан атты ұрпағында, екіншісі ата жолын ұстаған Шектібай атты шәкіртіне қалдырылған, соның ұрпақтары қолында.
«Маңғыстаудағы ислам» залы
Орта ғасырларда өлке жеріне дін таратушы машайықтар ағылып келеді. 1873 жылы Тифлис қаласында жарық көрген «Сказание о кавказских горцах» брошюрасында оларды Қожа Ахмет Яссауидің шәкірттері деп жазады. Шамамен, 900 жылдай уақыт өтуіне байланысты, бүгінгі заманда сол машайықтардың түгел атын атап, түсін түстеу мүмкін болмай тұр. Сопы аталардың қалдырған іздері – мәдени қабаты (культурный пласт): жер асты, тау іші мешіттері. Ислам ренессансы Маңғыстауда ХІХ
Өлкенің дінтанушы, зерттеушілері
Отыншы Көшбайұлы-1949 Маңғыстауда туған. Атырау пединститутында тарих – филология факультетін бітірген. Қазақстан Республикасының оқу – ағарту ісінің үздігі. Маңғыстау облыстық тарихи - өлкетану мұражайында бөлім меңгерушісі болып жұмыс жасайды. 2002 жылы «Қайран менің жеңешем», «Маңғыстау ғашықтары», 2005 ж «Жұмбақ жайлап, аңыз өрген Маңғыстау», 2006ж С. Жұбаевпен «Отпанның Нұны» кітаптары жарық көрді. 2007ж «Атадан жеткен асыл тіл» кітаптары жарық көрді.
Көркембай мешіті
Бейнеу ауданының Манашы сайы бойында салынған Көркембай ахунның мешіті күнінде үлкен білім ордасы болған, бүгінгі күнге дейін сақталған. Бұл мешіт – Маңғыстау өлкесінің 19 ғасырда салынған құрылыстарының ең ірісі әрі сәулет жауһары болып саналады. Төбесінде 18 шағын, 12 үлкен күмбез бар, 30 бөлмеден тұрады. Ортасында үлкен бөлме. Біздің шамалауымыз бойынша әлгі аталған кішке бөлмелерде бөлек – бөлек шәкірттен отырған. Ортадағы үлкен бөлмедегі ұстаздың дауысы барлық
Шақпақ ата жер асты мешіті
Жер асты мешіттерінің аса көркем үлгісі болып табылатын Шақпақ ата мешіті, Түпқараған ауданы Таушық елді мекенінен 40 км солтүстік батыс бағытта Сарытас – Қошақ шығанағына таяу Олғазы тауының етегінде (Шиеліқұдық алқабы) орналасқан. Жартас ішіндегі жасанды үңгір түрінде жасалған мешіттің ішкі бөлмелері орталық зал (4,5 – 3,22м) арқылы шақпақ тәрізіді орналасып,и дәл солтүстік, оңтүстік, шығыс, батысқа қарай бағытталған. Орталық бөлменің төбесі күмбезделіп, ортасында теп –
Бекет ата жер асты мешіті
Бекет Мырзағұлұлы (1750-1813) Маңғыстау, Үстірт, Атырауды мекендеген Адай тегінен шыққан данасы. Туған жері қазіргі Атырау облысының Жылыой ауданының, Ақкиіз тоғай ауылы. Жаугершіліктің тоқтап, елінде бейбітшілік орнағанын, көршілес халықтармен бейбіт қарым- қатынас құруды армандаған Бекет діни-ағартушылық жолды түсіп, Хиуаға медрессеге оқуға аттанады. Шерғазы медресесінде атақты Бақыржан қажыдан дәріс алған Бекет еліне қайтып, ұстазының ісін жалғастырып жер жерден жер
«Маңғыстаудағы ислам» залы
Маңғыстау жерінің әулиелі мекен екені күллі Қазақстанға белгілі. Еліміздегі ескерткіштердің көбіде біздің өлкемізде орналасқан. Маңғыстаужерінде сақталған аңыздар бойынша мында жергілікті халық әулие санаған 360 сопы өмір сүрген. Олардың есімдері негізінен Маңғыстаудың кең даласында жоғалып кеткеннен, халық жадында кең тараған. Шопан ата, Масат ата, Сұлтан үпі, Қараман ата, Шақпақ ата, Бекет ата сияқты әулиелер есімдері сақталған. Жергілікті тұрғындар осы күнге дейін,
Соңғы хабарлар
06 желтоқсан 2024
«САЛБУРЫН-2024»
08 қазан 2024
КЕШЕН ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ ҰЛЫТАУҒА ІССАПАРҒА БАРЫП ҚАЙТТЫ.
20 қыркүйек 2024
Дәстүрлі шарада Жармыш ауылының өнерпаздары өнер көрсетті.
